Shock Resistant là gì? Tìm hiểu cơ chế chống sốc của đồng hồ

Trong thế giới đồng hồ, độ chính xác và độ bền là hai yếu tố được đặt lên hàng đầu. Một trong những công nghệ giúp đảm bảo cả hai yếu tố đó chính là cơ chế chống sốc (Shock Resistant). Đây là giải pháp kỹ thuật giúp bảo vệ bộ máy khỏi những va đập bất ngờ trong quá trình sử dụng, đặc biệt quan trọng với các dòng đồng hồ cơ khí và thể thao.

Cùng Vua Hàng Hiệu tìm hiểu chi tiết hơn về cơ chế Shock Resistant trong bài viết dưới đây nhé.

Shock Resistant trên đồng hồ là gì? 

Thuật ngữ Shock Resistant (hay Shock Resistance) trên đồng hồ dùng để chỉ khả năng chống sốc, giúp thiết bị có thể chống chịu tốt trước các va chạm cơ học, rung lắc hoặc tác động bất ngờ từ bên ngoài. Dòng chữ này thường được khắc ở mặt sau vỏ đồng hồ, tuy nhiên một số mẫu cũng có thể hiển thị trực tiếp trên mặt số.

Tính năng chống sốc thường được tích hợp trên đồng hồ thể thao, đồng hồ lặn, đồng hồ phi công hoặc các mẫu đồng hồ chuyên dụng khác. Mỗi thương hiệu có thể áp dụng những công nghệ chống sốc riêng, tuy nhiên phương pháp phổ biến và mang lại hiệu quả ổn định nhất vẫn là sử dụng hệ thống treo lò xo cho bánh xe cân bằng, giúp giảm thiểu ảnh hưởng của lực tác động lên bộ máy.

Khám phá nguyên lý hoạt động và lợi ích vượt trội của cơ chế Shock Resistant

Cơ chế chống sốc Shock Resistant trên đồng hồ đeo tay là một trong những yếu tố quan trọng giúp nâng cao độ bền và độ tin cậy của sản phẩm trong quá trình sử dụng hàng ngày. Tùy thuộc vào loại đồng hồ, cơ chế này có cách hoạt động khác nhau nhưng đều hướng đến mục tiêu bảo vệ bộ máy khỏi tác động ngoại lực.

1. Nguyên lý hoạt động cơ bản

Đối với đồng hồ thạch anh (Quartz):

Cơ chế chống sốc trên đồng hồ thạch anh thường dựa trên sự kết hợp giữa vật liệu đàn hồi, thiết kế hấp thụ chấn động và kỹ thuật lắp ráp chính xác. Khi đồng hồ chịu va đập, các vật liệu như nhựa resin, silicon hoặc cao su sẽ hấp thụ và phân tán năng lượng, bảo vệ bộ vi mạch và tinh thể thạch anh bên trong. Ngoài ra, một số mẫu còn có lớp vỏ hoặc khung bảo vệ gia cố để gia tăng độ bền.

Đối với đồng hồ cơ (Mechanical):

Ở đồng hồ cơ, các bánh răng, đặc biệt là bánh xe cân bằng (balance wheel) “trái tim” của bộ máy - rất dễ bị ảnh hưởng bởi va chạm. Hệ thống Shock Resistant trong đồng hồ cơ thường sử dụng các lò xo đàn hồi hoặc hệ thống treo ở trục bánh xe cân bằng để hấp thụ lực va đập, từ đó hạn chế tối đa việc trục hoặc ổ trục bị cong, gãy.

2. Lợi ích nổi bật của đồng hồ có Shock Resistant - Bảo vệ toàn diện, tuổi thọ lên đến 10 năm

Va chạm là điều khó tránh khỏi trong quá trình sử dụng đồng hồ, đặc biệt với những người thường xuyên vận động hoặc chơi thể thao. Vì vậy, trang bị cơ chế chống sốc là một bước bảo vệ cần thiết, mang lại nhiều lợi ích lâu dài:

Tăng độ bền linh kiện bên trong:

Cơ chế Shock Resistant sẽ tập trung bảo vệ những bộ phận dễ tổn thương như trục bánh xe, dây tóc, giúp đồng hồ chống chịu tốt với chấn động mạnh, tránh tình trạng linh kiện bị gãy, lệch hoặc hao mòn.

Duy trì độ chính xác:

Các linh kiện như bánh răng, dây tóc tuy nhỏ nhưng đóng vai trò then chốt trong việc giữ nhịp chính xác cho đồng hồ. Khi được bảo vệ khỏi chấn động, đồng hồ sẽ giữ được độ ổn định về thời gian trong thời gian dài, hạn chế việc sai lệch giờ do va chạm.

Tăng sự tự tin và thoải mái khi đeo:

Với một chiếc đồng hồ có khả năng chống sốc, người dùng sẽ cảm thấy yên tâm và tự do vận động hơn mà không cần lo lắng về việc đồng hồ dễ hỏng. Điều này không chỉ mang lại sự thoải mái trong sinh hoạt hàng ngày mà còn giúp người đeo tự tin thể hiện phong cách sống năng động.

Làm sao biết đồng hồ có đạt chuẩn chống sốc hay không?

Shock Resistant là một tính năng giá trị, thường được các nhà sản xuất đồng hồ chủ động ghi rõ trên sản phẩm để người dùng dễ dàng nhận biết. Với các mẫu đồng hồ sử dụng bộ máy Thụy Sỹ như ETA hoặc Sellita, công nghệ chống sốc phổ biến là Incabloc hoặc Etachoc – hai hệ thống nổi tiếng trong việc bảo vệ bánh xe cân bằng khỏi tác động mạnh. Trong khi đó, đồng hồ Nhật Bản – đặc biệt là dòng G-Shock của Casio – lại rất dễ nhận biết nhờ dòng chữ “Shock Resistant” được in rõ nét trên vỏ đồng hồ, mặt số hoặc nắp lưng.

Ngoài các dấu hiệu từ thiết kế và thông tin sản phẩm, một số mẫu đồng hồ còn được chứng nhận theo tiêu chuẩn quốc tế để khẳng định khả năng chống sốc.

Tìm hiểu tiêu chuẩn ISO 1413: Bằng chứng xác thực cho khả năng chống sốc

ISO 1413 là tiêu chuẩn quốc tế đánh giá mức độ chống sốc của đồng hồ đeo tay. Quy trình kiểm tra mô phỏng lại những va đập thường gặp trong cuộc sống hằng ngày, từ đó đánh giá khả năng hoạt động ổn định của đồng hồ sau các tình huống tác động thực tế.

Cách thử nghiệm như sau:

• Đồng hồ sẽ được thả từ độ cao 1 mét xuống một mặt phẳng cứng (thường là gỗ) với tư thế nhất định.
• Cú sốc tác động mô phỏng năng lượng tương đương một va chạm thực tế có thể xảy ra trong sinh hoạt.
• Sau khi va đập, đồng hồ phải hoạt động bình thường, và sai số phải nằm trong giới hạn cho phép (với đồng hồ cơ thông thường là ±60 giây/ngày).

Cập nhật mới trong phiên bản ISO 1413:2016:

• So với phiên bản cũ từ năm 1984, ISO 1413:2016 đã được cập nhật thêm nhiều yếu tố kỹ thuật để đánh giá chính xác hơn:
• Bổ sung cú sốc thứ ba: Được thử nghiệm trực tiếp lên núm điều chỉnh, vốn là điểm dễ tổn thương nhất trên đồng hồ.
• Kiểm tra dây đeo và hệ thống giảm xóc phụ: Bao gồm cả thử nghiệm hai bộ phận giảm chấn mở rộng, giúp đánh giá toàn diện khả năng chịu lực từ các thành phần liên kết.

Các hệ thống chống sốc phổ biến trên đồng hồ hiện nay

Cơ chế chống sốc là yếu tố quyết định đến độ bền và khả năng hoạt động ổn định của đồng hồ trong điều kiện sử dụng khắc nghiệt. Dưới đây là những hệ thống chống sốc nổi bật, được sử dụng phổ biến bởi các thương hiệu danh tiếng trên thế giới:

1. Incabloc-Hệ thống tiên phong

Ra đời từ năm 1934, Incabloc là một trong những phát minh đầu tiên giúp cải thiện độ bền của đồng hồ cơ. Cơ chế này hoạt động bằng cách gắn trục bánh xe cân bằng giữa hai lò xo hình học đặc biệt, cho phép trục có thể dịch chuyển khi va chạm, sau đó tự động trở về vị trí ban đầu. Đây là bước tiến lớn giúp giảm thiểu tối đa khả năng gãy trục, từng là lỗi phổ biến nhất trước những năm 1950.

2. KIF-Công nghệ của Rolex

Được Rolex và một số thương hiệu cao cấp sử dụng, KIF là hệ thống chống sốc có thể tháo rời, sử dụng ba lò xo giữ cố định bánh xe cân bằng, giúp bộ máy không bị ảnh hưởng sau va chạm. Đây là một trong những cơ chế chống sốc chính xác và tin cậy nhất dành cho đồng hồ cao cấp.

3. Nivachoc-Ổn định lực tác động

Được giới thiệu vào năm 2006, Nivachoc là công nghệ độc quyền từng được ứng dụng trên bộ máy Breguet 777Q và ngày nay đã được triển khai rộng rãi trong các bộ máy ETA. Hệ thống sử dụng lò xo có hình dạng đặc biệt, giúp tạo ra lực đàn hồi ổn định, không bị biến dạng theo thời gian, từ đó duy trì độ chính xác và giảm thiểu hao mòn.

4. Etachoc-Chống sốc phổ thông

Etachoc là phiên bản chống sốc phổ biến hơn của ETA, được sử dụng trong nhiều bộ máy như ETA 2824, 2836…. Dù không có thiết kế cầu kỳ như các dòng cao cấp, Etachoc vẫn đảm bảo bảo vệ trục bánh xe cân bằng hiệu quả, giúp đồng hồ vận hành ổn định sau những va đập thường ngày.

5. Paraflex-Sáng chế độc quyền của Rolex

Paraflex là công nghệ do Rolex nghiên cứu và phát triển, sử dụng lò xo được thiết kế đặc biệt bằng mô hình 3D động, giúp tăng khả năng chống sốc lên đến 50% so với các hệ thống truyền thống. Mặc dù có nguy cơ biến dạng nhẹ nếu bị va đập quá mạnh, Paraflex vẫn được xem là một trong những hệ thống chống sốc tối ưu dành cho đồng hồ cao cấp.

6. Breguet Parachute Suspension-Di sản kỹ thuật

Là tiền thân của nhiều hệ thống chống sốc hiện đại, Breguet Parachute Suspension sử dụng ổ trục hình nón ngắn và vít cố định để giữ trục bánh xe cân bằng. Hệ thống này được Breguet phát minh từ thế kỷ 18 và đến nay vẫn là minh chứng cho tư duy cơ khí tiên phong trong ngành chế tác đồng hồ.

7. G-Shock Shock Resistant-Biểu tượng bền bỉ

G-Shock là biểu tượng cho sự bền bỉ trong thế giới đồng hồ. Công nghệ chống sốc trên G-Shock được xây dựng dựa trên ba yếu tố:

• Cấu trúc rỗng ruột: các linh kiện không liên kết thành khối cứng mà có độ linh hoạt để hấp thụ va chạm.
• Vật liệu đệm: sử dụng các vật liệu giảm chấn ở những điểm trọng yếu.
• Lớp phủ đa hướng: bảo vệ toàn diện các bộ phận như mặt kính, nút bấm, nắp lưng và màn hình khỏi va đập từ mọi phía.

G-Shock đã trở thành lựa chọn hàng đầu cho người dùng cần sự bền bỉ và hiệu suất cao, đặc biệt trong môi trường quân đội, thể thao và công việc khắc nghiệt.

Kết luận

Cơ chế Shock Resistant không chỉ là một chi tiết kỹ thuật, mà còn là lớp giáp bảo vệ tinh vi cho trái tim của đồng hồ. Dù là công nghệ Incabloc, Paraflex hay G-Shock, tất cả đều phục vụ mục tiêu duy nhất: giữ cho đồng hồ luôn hoạt động ổn định, chính xác và bền bỉ theo thời gian. Khi lựa chọn một chiếc đồng hồ đáng tin cậy, đừng bỏ qua yếu tố chống sốc, người bảo vệ thầm lặng cho mọi chuyển động.

Xem thêm: 

• Triple Calendar là gì? So sánh với Lịch Thường Niên và Lịch Vạn Niên
• Screw Down Crown là gì? “Vệ sĩ thầm lặng” của đồng hồ lặn
• Tourbillon là gì? Cơ chế đắt giá làm nên đồng hồ cơ xa xỉ